ભારત અને બ્રિટન વચ્ચે ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ (FTA) પર ફરીથી વાટાઘાટો શરૂ થશે. G-20 કોન્ફરન્સ દરમિયાન PM નરેન્દ્ર મોદી અને બ્રિટનના PM Keir Starmer વચ્ચે અલગ-અલગ બેઠકમાં આ અંગે સહમતિ થઈ હતી. બાદમાં, બ્રિટનના પીએમ સ્ટારમેરે આની જાહેરાત કરી અને કહ્યું કે ભારત અને બ્રિટન વચ્ચે FTA પર વાટાઘાટો આવતા વર્ષની શરૂઆતમાં ફરી શરૂ થશે. બંને નેતાઓ વચ્ચેની આ પહેલી મુલાકાત હતી જેમાં દ્વિપક્ષીય સંબંધોની વ્યાપક સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી.
ગુનેગારોના પ્રત્યાર્પણનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો
પીએમ મોદીએ ભારતમાં આર્થિક ગુના કર્યા બાદ બ્રિટનમાં આશ્રય લેનારા ગુનેગારોના પ્રત્યાર્પણનો મુદ્દો પણ ઉઠાવ્યો હતો. પીએમ મોદીએ ભારપૂર્વક કહ્યું હતું કે બંને દેશો વચ્ચે આર્થિક અપરાધીઓ સાથે જોડાયેલા મામલાઓને ઉકેલવા જરૂરી છે. ઉપરોક્ત બંને ગુનેગારો લાંબા સમયથી બ્રિટનમાં છે અને ભારત સરકારની પ્રત્યાર્પણની દરખાસ્ત કાયદાકીય પ્રશ્નોમાં ફસાઈ ગઈ છે.
યુરોપના પાંચ દેશોના વડાઓને મળ્યા
PM મોદી જી-20 સમિટમાં ભાગ લેવા માટે બ્રાઝિલની રાજધાની રિયો ડી જાનેરોમાં છે. પીએમ મોદીએ યુરોપના પાંચ મહત્ત્વના દેશો બ્રિટન, ઈટાલી, ફ્રાન્સ, પોર્ટુગલ અને નોર્વેના વડાઓ સાથે અલગ-અલગ દ્વિપક્ષીય બેઠક કરી હતી. એવા સમયે જ્યારે વિશ્વની નજર અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે વધી રહેલા તણાવ, યુક્રેન-રશિયા યુદ્ધ, પશ્ચિમ એશિયા અને ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રની સ્થિતિ પર છે, ત્યારે ભારતીય પીએમ અને રાજદ્વારીઓએ યુરોપિયન દેશો સાથેના સંબંધોની સર્વગ્રાહી સમીક્ષા કરી છે. .
બ્રિટનમાં બે કોન્સ્યુલેટ જનરલ ખોલવાની જાહેરાત
પીએમ મોદી સાથેની મુલાકાત બાદ બ્રિટિશ પીએમ સ્ટારમેરે ભારત અને બ્રિટન વચ્ચે નવી વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીની જરૂરિયાત વ્યક્ત કરી છે અને આપણા દેશમાં વધુ રોજગારી પેદા કરવા અને સમૃદ્ધિ લાવવા માટે ભારત જેવા વિશાળ અર્થતંત્ર સાથેના સંબંધોને જરૂરી ગણાવ્યા છે. પીએમ મોદીએ આ સંબંધના મહત્વને પણ રેખાંકિત કર્યું છે અને બ્રિટનમાં બે નવા કોન્સ્યુલેટ જનરલ (બેલફાસ્ટ અને માન્ચેસ્ટર) ખોલવાની જાહેરાત કરી છે.
બ્રિટન માટે ભારત કેમ મહત્વનું છે?
બંને દેશો વચ્ચે આર્થિક અને સાંસ્કૃતિક સંબંધો વધારવાની જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. ભારતીય વિદેશ મંત્રાલય પાસેથી મળેલી માહિતી અનુસાર પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ભારતમાં આર્થિક ગુના કરનારા બ્રિટનમાં રહેતા ગુનેગારોના મુદ્દાને ઉકેલવો જરૂરી છે. બંને દેશો વચ્ચે કાનૂની ઈમિગ્રેશન અને મુવમેન્ટ પર વાતચીત ચાલી રહી છે, આની પણ બંને વડાપ્રધાનોએ સમીક્ષા કરી છે.
આ પછી, બંને ટોચના નેતાઓએ તેમના કેબિનેટ મંત્રીઓને એકંદર વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી હેઠળ કરાયેલા કરારો અનુસાર વિવિધ ક્ષેત્રોમાં પગલાં લેવાનો નિર્દેશ આપ્યો. આ સૂચના એટલા માટે જરૂરી માનવામાં આવી રહી છે કારણ કે બ્રિટનમાં સરકારના વડાના વારંવાર બદલાવને કારણે વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી હેઠળ કરવામાં આવેલા કરારોને અમલમાં લાવવામાં સમસ્યા સર્જાય છે.
ભારત અને ઈટાલી સંબંધોના રોડમેપ પર સહમત થયા
પીએમ મોદીએ ઈટાલિયન પીએમ જ્યોર્જિયા મેલોની સાથે પણ અલગથી મુલાકાત કરી હતી જેમાં વર્ષ 2025-2029 માટે ભારત-ઈટાલી જોઈન્ટ એક્શન પ્લાનને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. આમાં બંને દેશો વચ્ચે સંરક્ષણ, સુરક્ષા અને વેપારના ક્ષેત્રમાં સહયોગને મજબૂત કરવા પર વિશેષ મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે. ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં ઈટાલીની રુચિ સતત વધી રહી હોવાથી, આ રોડમેપ બંને દેશો વચ્ચે સહકાર વધારવાની વાત કરે છે.
સંરક્ષણ ઔદ્યોગિક રોડમેપ બનાવવામાં આવશે
બંને દેશોના સૈન્ય અધિકારીઓ વચ્ચે સૈન્ય તાલીમ, સંવાદ અને પરસ્પર ચર્ચાઓ ચાલુ રાખવા પર પણ સહમતિ બની છે. બંને દેશોના સંરક્ષણ મંત્રાલયોને સંરક્ષણ ઔદ્યોગિક રોડમેપ તૈયાર કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. બંને દેશોના વિદેશ મંત્રીઓની વાર્ષિક બેઠક ચાલુ રાખવાની પણ ચર્ચા છે.