સુપ્રીમ કોર્ટે શુક્રવારે દિલ્હીના એડિશનલ ડિસ્ટ્રિક્ટ એન્ડ સેશન્સ જજ (ADJ) સોનુ અગ્નિહોત્રી સામે હાઈકોર્ટના પ્રતિકૂળ અવલોકનોને રેકોર્ડમાંથી હટાવી દીધા છે. સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું કે એપેલેટ અદાલતોએ ન્યાયિક અધિકારીઓના અંગત વર્તન પર ટિપ્પણી કરવામાં સંયમ રાખવો જોઈએ.
એડીજેએ હાઈકોર્ટના નિર્ણયને પડકાર્યો હતો
જસ્ટિસ અભય એસ. ઓકા, જસ્ટિસ અહસાનુદ્દીન અમાનુલ્લાહ અને જસ્ટિસ ઑગસ્ટિન જ્યોર્જ મસીહની બનેલી બેંચે કહ્યું કે ન્યાયાધીશો પણ માણસ છે અને તેઓ ભૂલ પણ કરી શકે છે. પરંતુ વ્યક્તિગત ટીકા કર્યા વિના આ ભૂલોને સુધારવી જોઈએ. એડીજેએ હાઈકોર્ટના નિર્ણયને પડકાર્યો હતો જેણે તેમની ટિપ્પણીઓને કાઢી નાખવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
અદાલતો પાસે ભૂલો સુધારવાની સત્તા છે
આ ટિપ્પણીઓમાં, એડીજેના વર્તનને ન્યાયિક સાહસ તરીકે ઓળખવામાં આવ્યું હતું અને તેમને સાવચેતી અને તકેદારી રાખવાની સલાહ આપવામાં આવી હતી. હાઇકોર્ટે ચોરીના કેસમાં એડીજે અગ્નિહોત્રી દ્વારા જારી કરાયેલ આગોતરા જામીન અરજી પરના આદેશના સંબંધમાં આ ટિપ્પણીઓ કરી હતી. જસ્ટિસ ઓકાએ કહ્યું કે એપેલેટ અથવા રિવિઝનલ કોર્ટ પાસે ભૂલો સુધારવાની સત્તા છે, પરંતુ આવી ટીકાએ ન્યાયિક આદેશોની યોગ્યતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ અને વ્યક્તિગત નિંદા ટાળવી જોઈએ.
અધિકારીની કારકિર્દીનું રક્ષણ કરવાનો ન્યાયાધીશનો અધિકાર
સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું કે ન્યાયિક અધિકારીઓના વ્યક્તિગત વર્તન અને યોગ્યતા પર પ્રતિકૂળ ટિપ્પણી ટાળવી જોઈએ. ટીકા ન્યાયિક આદેશોની ભૂલો પર કેન્દ્રિત હોવી જોઈએ અને વ્યક્તિગત ન્યાયાધીશ પર નહીં. ચુકાદામાં ભારપૂર્વક જણાવવામાં આવ્યું હતું કે ન્યાયિક અધિકારીઓના વર્તન અંગેની ચિંતાઓ વહીવટી બાજુએ ચીફ જસ્ટિસના ધ્યાન પર લાવવામાં આવે, પ્રક્રિયાત્મક સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવી અને અધિકારીની કારકિર્દીનું રક્ષણ કરવું.
ન્યાયિક આદેશોમાં સંબોધવામાં ન આવતા મુદ્દાઓ
કોર્ટે કહ્યું હતું કે ન્યાયિક અધિકારી સામે વ્યક્તિગત રીતે પસાર કરવામાં આવેલા બળજબરીભર્યા પગલાં તેની કારકિર્દી પર પ્રતિકૂળ અસર કરી શકે છે અને બિનજરૂરી શરમનું કારણ બની શકે છે. ન્યાયિક આદેશોમાં આવા મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપવું જોઈએ નહીં. ચુકાદામાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જજ-થી-વસ્તીનો ગુણોત્તર તેને સુધારવાના પ્રયાસો છતાં અપૂરતો રહ્યો છે. આ કેસ 2 માર્ચ, 2023 ના રોજના આદેશમાં દિલ્હી હાઈકોર્ટ દ્વારા ADJ વિરુદ્ધ નોંધવામાં આવેલા અવલોકનોથી ઉદ્ભવ્યો છે.
