ભારતીય શેરબજારમાંથી ભાગી ગયેલા વિદેશી રોકાણકારો ફરી એકવાર પરત ફરી રહ્યા છે. ફોરેન પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો (FPIs), જેઓ ફરી બજાર તરફ આકર્ષાયા છે, તેમણે છેલ્લા ત્રણ દિવસમાં રૂ. 11,113 કરોડનું રોકાણ કર્યું છે. આ પહેલા તેણે લગભગ બે મહિના સુધી સતત વેચાણ કર્યું હતું. આ સમયગાળા દરમિયાન ભારતીય બજારમાંથી 155,730 કરોડ રૂપિયા પાછા ખેંચવામાં આવ્યા હતા.
FPIs એ 25 નવેમ્બરે રૂ. 9,947 કરોડ અને 26 નવેમ્બરે રૂ. 1,157 કરોડનું રોકાણ કર્યું હતું. બીજી તરફ, સ્થાનિક સંસ્થાકીય રોકાણકારોએ છેલ્લા ત્રણ દિવસમાં રૂ. 7,516 કરોડના શેરનું વેચાણ કર્યું હતું. ડીઆઈઆઈએ નવેમ્બરમાં અત્યાર સુધીમાં રૂ. 30,042 કરોડ અને આ વર્ષે ઓક્ટોબરમાં રૂ. 107,254 કરોડનું રોકાણ કર્યું છે.
ઑક્ટોબરમાં એક્સચેન્જો દ્વારા રૂ. 113,858 કરોડની ઇક્વિટી વેચ્યા પછી, 22 નવેમ્બર સુધીમાં FPIs એ રૂ. 41,872 કરોડની ઇક્વિટી વેચી હતી, એક્સચેન્જ ડેટા અનુસાર. આનાથી આ વર્ષે 1 ઓક્ટોબરથી કુલ ઉપાડ રૂ. 155,730 કરોડ થયો છે.
એક વિશ્લેષકે ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને જણાવ્યું હતું કે, “અમને એફપીઆઈ મોટી સંખ્યામાં પાછા આવતા દેખાતા નથી. ડિસેમ્બરના અંત અને રજાઓ પછી બજારમાં જાન્યુઆરીમાં નવું રોકાણ જોવા મળી શકે છે.” “FPIs દ્વારા વધુ વેચાણ થઈ શકે છે કારણ કે તેઓને તેમના રોકાણકારો પાસેથી વર્ષના અંતે ઉપાડનો સામનો કરવો પડી શકે છે,” તેમણે જણાવ્યું હતું.
સેન્સેક્સ 21મીથી ઉડી રહ્યો છે
21 નવેમ્બરથી બેન્ચમાર્ક સેન્સેક્સ 3.98 ટકા અથવા 3,079 પોઈન્ટ વધીને 80,234.08 પર પહોંચ્યો છે. 22 નવેમ્બરે, જ્યારે સેન્સેક્સ 1,961 પોઈન્ટ અથવા 2.54 ટકા વધીને 79,117.11 પર પહોંચ્યો હતો, ત્યારે FPIsએ માત્ર રૂ. 1,278 કરોડ પાછા ખેંચ્યા હતા. બુધવારે સેન્સેક્સમાં 230 પોઈન્ટનો વધારો થયો હતો.
આ ત્રણ કારણોને લીધે FPIs ભાગી રહ્યા હતા: FPIs દ્વારા છેલ્લા બે મહિનામાં તાજેતરના ભારે વેચાણ પાછળ મુખ્યત્વે ત્રણ પરિબળો છે.
“પ્રથમ, ‘ભારતને વેચો, ચીન ખરીદો’ વેપાર. બીજું, FY2025ની કમાણી વિશે ચિંતા. ત્રીજું, ‘ટ્રમ્પ વેપાર.’ આ ત્રણમાંથી ‘ભારતને વેચો, ચીન ખરીદો’ સમાપ્ત થઈ ગયું છે,” કે વિજયકુમાર, મુખ્ય રોકાણ વ્યૂહરચનાકાર, જિયોજિત ફાઇનાન્સિયલ સર્વિસિસે જણાવ્યું હતું. યુએસમાં વેલ્યુએશન ઊંચા સ્તરે પહોંચતા ટ્રમ્પનો વેપાર પણ તેના અંતિમ તબક્કામાં હોય તેવું લાગે છે.
વિદેશી રોકાણકારો કયા શેરો ખરીદે છે?
“તેથી, ભારતમાં એફપીઆઈનું વેચાણ ટૂંક સમયમાં હળવું થવાની શક્યતા છે. ઉપરાંત, ભારતમાં લાર્જ કેપ વેલ્યુએશન ઊંચાઈથી નીચે આવ્યા છે. એફપીઆઈ આઈટી શેરો ખરીદી રહ્યા છે. બીજી તરફ, એફઆઈઆઈની વેચવાલી છતાં, “ડીઆઈઆઈની ખરીદીને કારણે બેન્કિંગ શેરો મક્કમ રહ્યા હતા. “