સ્વસ્થ રહેવા માટે જરૂરી છે કે વ્યક્તિના શરીરમાં કોઈપણ પોષક તત્વોની ઉણપ ન રહે. જો કે, કેટલીક પોષણની ઉણપ સામાન્ય રીતે ભારતીયોમાં જોવા મળે છે (ભારતીઓમાં સામાન્ય ઉણપ). આહારમાં સ્વાસ્થ્યવર્ધક વસ્તુઓનો સમાવેશ ન કરવો, યોગ્ય માત્રામાં ન ખાવું જેવા અનેક કારણો આ માટે જવાબદાર હોઈ શકે છે. ચાલો તે 5 પોષક તત્વો પર એક નજર કરીએ જેની ઉણપ (ભારતમાં પોષક તત્ત્વોની ઉણપ) ભારતીયોમાં સૌથી સામાન્ય છે અને તેને દૂર કરવા શું કરવું જોઈએ.
આયર્ન
આયર્નની ઉણપ એ ભારતમાં સૌથી મોટા પોષણ પડકારો પૈકી એક છે. ખાસ કરીને સ્ત્રીઓ અને બાળકોમાં આયર્નની ઉણપ સામાન્ય છે. આયર્ન શરીરને ઓક્સિજન પ્રદાન કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. તેની ઉણપ એનિમિયા તરફ દોરી શકે છે, જેના લક્ષણોમાં થાક, નબળાઇ અને શ્વાસની તકલીફનો સમાવેશ થાય છે.
વિટામિન ડી
વિટામિન ડી હાડકાના સ્વાસ્થ્ય માટે જરૂરી છે. વિટામિન ડી શરીરમાં સૂર્યપ્રકાશ દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે, પરંતુ સૂર્યપ્રકાશમાં ઓછો સમય વિતાવવો, રંગ કાળો થવા જેવા ઘણા કારણોને લીધે ભારતીયોમાં વિટામિન ડીની ઉણપ સામાન્ય છે. તેની ઉણપથી હાડકાં નબળા પડવા (ઓસ્ટીયોપોરોસીસ), સ્નાયુઓમાં દુખાવો અને ચેપનું જોખમ વધે છે.
વિટામિન બી 12
વિટામિન B12 ની ઉણપ મોટાભાગે શાકાહારી લોકોમાં જોવા મળે છે. આ વિટામિન નર્વસ સિસ્ટમ, સ્નાયુઓની મજબૂતાઈ, લાલ રક્તકણો બનાવવા અને ઊર્જા મુક્ત કરવા માટે જરૂરી છે. તેની ઉણપને કારણે મોઢામાં ચાંદા પડવા, થાક લાગવો, નબળાઈ, યાદશક્તિ નબળી પડવી, હાથ-પગમાં કળતર જેવી અનેક સમસ્યાઓ થાય છે.
ફોલેટ
ફોલેટ સેલ ડેવલપમેન્ટ માટે જરૂરી છે અને ખાસ કરીને સગર્ભા સ્ત્રીઓ માટે મહત્વપૂર્ણ છે. તેની ઉણપથી નવજાત શિશુમાં જન્મજાત રોગો થઈ શકે છે. તે વિટામિન બી 12 અને વિટામિન ડી સાથે લાલ રક્તકણોના ઉત્પાદનમાં મદદ કરે છે.
પ્રોટીન
સ્નાયુઓ બનાવવા માટે પ્રોટીન ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. પ્રોટીનમાં હાજર એમિનો એસિડ શરીરના ઘણા કાર્યો માટે જરૂરી છે. તેથી, શરીરમાં પ્રોટીનની ઉણપને કારણે, ઘણી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. બાળકોના વિકાસ માટે પણ પ્રોટીન ખૂબ જ જરૂરી છે. તેની ઉણપથી સ્નાયુઓ નબળા પડી જાય છે, વજન ઘટે છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી પડે છે.
