હરિયાણા વિધાનસભામાં બજેટ સત્રના 9મા દિવસે ગૃહમાં હોબાળા વચ્ચે ઘણા મહત્વપૂર્ણ બિલ પસાર કરવામાં આવ્યા. વિધાનસભામાં, હરિયાણા સરકારે બીજ (હરિયાણા સુધારો) બિલ 2025 પસાર કર્યું છે, જેમાં જૂના બીજ કાયદામાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે અને પહેલા કરતા વધુ સજા અને દંડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. આ પછી, રાજ્યપાલની મંજૂરી અને સૂચના પછી, તે કાયદાનું સ્વરૂપ લેશે.
બીજ (હરિયાણા સુધારો) બિલ 2025 પસાર થયા અંગે માહિતી આપતાં, સીએમ નાયબ સિંહ સૈનીએ જણાવ્યું હતું કે, “હવે સરકાર નકલી અને ભેળસેળયુક્ત બીજ વેચનારાઓ સામે કડક કાર્યવાહી કરશે. જો દોષિત ઠરે તો, બીજ ઉત્પાદક અને વેચનારને છ મહિનાથી ત્રણ વર્ષ સુધીની જેલ થઈ શકે છે. ઉપરાંત, 50 હજારથી પાંચ લાખ રૂપિયા સુધીના દંડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.”
आज सदन में बीज हरियाणा संशोधन विधेयक-2025 पारित किया गया है।
अब नॉन-स्टॉप सरकार नकली और मिलावटी बीज विक्रेताओं के खिलाफ कड़ी कार्रवाई करेगी।
दोष सिद्ध होने पर बीज-उत्पादक और विक्रेता को 6 माह से 3 वर्ष तक की जेल हो सकती है। साथ ही ₹50 हजार से ₹5 लाख तक के जुर्माने का प्रावधान… pic.twitter.com/0YNjCWVZTG
— Nayab Saini (@NayabSainiBJP) March 20, 2025
ખેડૂતો ખરાબ બીજ ખરીદવા મજબૂર
વાસ્તવમાં, બીજની ગુણવત્તાને નિયંત્રિત કરવા માટે કાયદો પહેલેથી જ બનાવવામાં આવ્યો છે, પરંતુ તેમાં સજા અને દંડની રકમ ઓછી હોવાથી, નકલી, ભેળસેળયુક્ત અને નબળી ગુણવત્તાવાળા બીજ વેચનારાઓમાં ડર ઓછો હતો. વધુમાં, હલકી ગુણવત્તાવાળા બીજના વેચાણ અને વિતરણને નિયંત્રિત કરી શકાતું નથી. આ પરિસ્થિતિને કારણે, ખેડૂતોને નબળી ગુણવત્તાવાળા બીજ ખરીદવાની ફરજ પડી રહી છે, જેના કારણે ઉત્પાદન ક્ષમતા પર અસર પડી રહી છે.
આ ઉપરાંત, પાકનો ખર્ચ વધી રહ્યો હોવાથી રાષ્ટ્રીય અર્થતંત્રને પણ નુકસાન થઈ રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, સરકારે નવા સુધારેલા કાયદા હેઠળ નકલી બીજ બનાવતી કંપનીઓ અને આવા બીજ વેચનારા બંને સામે કડક જોગવાઈઓ કરી છે.
પહેલા શું કાયદો હતો?
તમને જણાવી દઈએ કે બીજ કાયદો વર્ષ 1966 માં લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો અને વર્ષ 1972 માં તેમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. ભારત સરકાર દ્વારા ૧૯૬૬ના બીજ અધિનિયમનો ઉદ્દેશ્ય ખાદ્ય પાકો, તેલીબિયાં, ફળો અને શાકભાજી, કપાસ, પશુ ચારા અને શણ વગેરેના બીજની ગુણવત્તાને નિયંત્રિત કરવાનો હતો જેથી ખેડૂતોને ગુણવત્તાયુક્ત બીજ ઉપલબ્ધ થાય.
