ઉનાળામાં પવનની ઉત્તર દિશાને કારણે ઉત્તર-મધ્ય ભારતમાં ગરમીની સ્થિતિ વણસી રહી છે. ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી બોમ્બે (IITB) ખાતે સેન્ટર ફોર ક્લાઇમેટ સ્ટડીઝની આગેવાની હેઠળના અભ્યાસ અનુસાર, પવનની પેટર્નમાં આ ફેરફાર કદાચ 1998 ની આસપાસ પ્રશાંત મહાસાગરમાં તાપમાનમાં વધારાને કારણે થયો હતો.
એવી આશંકા છે કે ગ્લોબલ વોર્મિંગથી આ વધુ ખરાબ થશે, પૃથ્વીના સરેરાશ તાપમાનમાં ધીમે ધીમે વધારો થવાની ઘટના છે. અભ્યાસના મુખ્ય લેખક, IIT બોમ્બેના રોશન ઝાએ કહ્યું: “અભ્યાસમાં, અમને જાણવા મળ્યું છે કે 1998 થી, ચોમાસાના આગમન પહેલા ઉનાળાની ઋતુમાં ઉત્તર-મધ્ય ભારતમાં તાપમાનમાં લગભગ 0.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસનો વધારો થયો છે.
પાકિસ્તાન અને પશ્ચિમ એશિયાને પણ અસર થઈ રહી છે
ઉત્તર તરફ ફૂંકાતા પવનને કારણે આ વધારો થયો હોવાનું જણાય છે. આ પરિવર્તન માત્ર ભારત જ નહીં, પાકિસ્તાન અને પશ્ચિમ એશિયાને પણ અસર કરી રહ્યું છે. અમારું સંશોધન દર્શાવે છે કે પવનની પેટર્નમાં થતા ફેરફારોને સમજવું કેટલું મહત્વપૂર્ણ છે. આ ફેરફારો, ભલે તે કુદરતી હોય કે આબોહવા પરિવર્તનને કારણે, આ પ્રદેશમાં હીટવેવને વધુ ખરાબ કરી રહ્યા છે.
ચક્રવાત બંગાળ અને ઓડિશાના દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાંથી પસાર થશે
બંગાળની ખાડીમાં બનેલું લો પ્રેશર એરિયા ધીમે ધીમે ગાઢ બનીને ચક્રવાતનું સ્વરૂપ લઈ રહ્યું છે. હવામાન વિભાગ તરફથી પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, 24 ઓક્ટોબરની રાત્રે બંગાળના સાગરદ્વીપ અને ઓડિશાના પુરીના દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાંથી પસાર થવાની આગાહી છે. આ સમયગાળા દરમિયાન 100 થી 110 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે પવન ફૂંકાઈ શકે છે.
ચક્રવાત, જેને ‘દાના’ નામ આપવામાં આવ્યું છે તેની અસરને કારણે 23 થી 25 ઓક્ટોબર દરમિયાન દક્ષિણ બંગાળના વિવિધ જિલ્લાઓમાં ભારે વરસાદ થવાની સંભાવના છે. આ દિવસોમાં માછીમારોને દરિયામાં ન જવા ચેતવણી આપવામાં આવી છે. બંગાળ અને ઓડિશા સરકાર ચક્રવાતને લઈને હાઈ એલર્ટ પર છે. કેન્દ્ર પણ સ્થિતિ પર ચાંપતી નજર રાખી રહ્યું છે. આ અંગે રાષ્ટ્રીય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન સમિતિએ બેઠક યોજી બચાવ અને રાહત તૈયારીઓની સમીક્ષા કરી હતી.
ડિઝાસ્ટર ફોર્સની ટીમો તૈનાત
બંગાળ અને ઓડિશાના મુખ્ય સચિવોએ પણ બેઠકમાં ભાગ લીધો હતો. આર્મી, નેવી અને કોસ્ટ ગાર્ડને તૈયાર રહેવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. કેબિનેટ સચિવ ટીવી સોમનાથને બંગાળ અને ઓડિશા સરકારોને જીવન અને સંપત્તિના નુકસાનને ઘટાડવા માટે તમામ જરૂરી પગલાં લેવા જણાવ્યું છે. નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ (NDRF)ની 14 ટીમો બંગાળમાં અને 11 ટીમ ઓડિશામાં તૈનાત કરવામાં આવી છે.