ઉત્તર પ્રદેશમાં રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આરોગ્ય મિશન (NRHM) કૌભાંડમાં લખનૌના એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ મોટી કાર્યવાહી કરી છે. મની લોન્ડરિંગ નિવારણ અધિનિયમ (PMLA), 2002 હેઠળ 89.84 લાખ રૂપિયાની સ્થાવર અને જંગમ મિલકતો કામચલાઉ રીતે જપ્ત કરવામાં આવી છે.
ED એ આ કૌભાંડમાં મની લોન્ડરિંગ એંગલની તપાસ કરી અને શોધી કાઢ્યું કે ઘણા લોકોએ ગેરકાયદેસર રીતે પૈસા એકઠા કર્યા હતા અને મિલકતો ખરીદી હતી. આ આધારે, ૮૯.૮૪ લાખ રૂપિયાની મિલકતો જપ્ત કરવામાં આવી છે.
NRHM કૌભાંડ શું છે?
રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આરોગ્ય મિશન (NRHM) યોજના વર્ષ 2005 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. તેનો ઉદ્દેશ ગામડાંઓ અને નાના શહેરોમાં સારી આરોગ્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડવાનો હતો. આ અંતર્ગત, સરકારે હોસ્પિટલોના નિર્માણ, દવાઓની ખરીદી, ડોકટરોની નિમણૂક અને તબીબી સુવિધાઓના વિસ્તરણ પર હજારો કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા.
પરંતુ, 2005 અને 2011 ની વચ્ચે, આ યોજનામાં મોટા પાયે ભ્રષ્ટાચાર થયો હતો. અધિકારીઓ અને કોન્ટ્રાક્ટરોએ મિલીભગત કરીને નકલી બિલ તૈયાર કર્યા, સાધનો માટે વધુ પડતો ચાર્જ વસૂલ્યો, દવાઓની ખરીદીમાં હેરાફેરી કરી અને ભંડોળનો દુરુપયોગ કર્યો. કૌભાંડનો પર્દાફાશ થયા પછી, ઘણી તપાસ એજન્સીઓ સક્રિય થઈ ગઈ.
ધરપકડો પહેલાથી જ થઈ ચૂકી છે
NRHM કૌભાંડમાં ઘણા અધિકારીઓ, ડોક્ટરો અને કોન્ટ્રાક્ટરોની ભૂમિકા પ્રકાશમાં આવી છે. આ કેસમાં ઘણી ધરપકડ કરવામાં આવી છે અને ઘણાને જેલમાં મોકલવામાં આવ્યા છે. 2012 માં, કૌભાંડની તપાસ કરી રહેલા ઘણા અધિકારીઓ શંકાસ્પદ સંજોગોમાં મૃત્યુ પામ્યા હતા, જેના કારણે કેસ વધુ જટિલ બન્યો હતો.
હવે શું થશે?
EDની કાર્યવાહીથી સ્પષ્ટ થાય છે કે સરકાર આ કૌભાંડમાં સંડોવાયેલા લોકો પર કડક કાર્યવાહી કરી રહી છે. જપ્ત કરાયેલી મિલકતોની વધુ તપાસ કરવામાં આવશે અને જો દોષિત ઠરશે તો તે સરકાર દ્વારા જપ્ત કરવામાં આવશે.
આ કૌભાંડ ઉત્તર પ્રદેશના ઇતિહાસમાં સૌથી મોટા કૌભાંડોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. હવે જોવાનું એ રહે છે કે આ કેસમાં બીજા કોને નિશાન બનાવવામાં આવે છે અને ભ્રષ્ટાચારના આ જાળામાં બીજા કેટલા મોટા નામ બહાર આવે છે.
