પાકિસ્તાનમાં ગેરકાયદેસર રીતે રહેતા અફઘાન નાગરિકોને પાછા મોકલવાની પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે. 20 માર્ચ સુધીમાં 8 લાખથી વધુ લોકોને પાછા મોકલવામાં આવ્યા છે. પાકિસ્તાન સરકારે આ લોકોને 31 માર્ચ પહેલા પાકિસ્તાન સરહદ છોડી દેવાનો આદેશ આપ્યો છે. જો આમ નહીં થાય, તો પાકિસ્તાન સરકાર પોતે જ તેમને 1 એપ્રિલથી દેશનિકાલ કરશે.
ગેરકાયદેસર અફઘાન અને અફઘાન નાગરિક કાર્ડ ધારકોને 31 માર્ચની અંતિમ તારીખ સુધીમાં પાકિસ્તાન છોડવા માટે હવે માત્ર 10 દિવસ બાકી છે. આવી સ્થિતિમાં, પાકિસ્તાન-અફઘાનિસ્તાન સરહદ પર ગતિવિધિ સ્પષ્ટપણે દેખાઈ રહી છે. પાકિસ્તાન સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, 20 માર્ચ સુધીમાં 8,74,282 અફઘાન લોકોને પાછા મોકલવામાં આવ્યા છે.
પાકિસ્તાન સરકારે ખાતરી આપી હતી કે આ પ્રક્રિયા દરમિયાન કોઈની સાથે દુર્વ્યવહાર કરવામાં આવશે નહીં. એવા પણ દાવા કરવામાં આવ્યા હતા કે અફઘાનિસ્તાન પરત ફરનારાઓ માટે ખોરાક અને આરોગ્ય સુવિધાઓની વ્યવસ્થા પૂર્ણ કરવામાં આવશે. પરંતુ જમીની વાસ્તવિકતા બિલકુલ વિરુદ્ધ છે. પાકિસ્તાન તેની ધરતી પર રહેતા આ અફઘાન શરણાર્થીઓને કોઈપણ રીતે હાંકી કાઢવા માંગે છે. વ્યવસ્થાઓ સંપૂર્ણ રીતે સુરક્ષિત નથી અને અફઘાન શરણાર્થીઓ હતાશ, નિરાશ અને વ્યથિત થઈને પાકિસ્તાન છોડીને જતા જોવા મળે છે.
‘શરણાર્થીઓને દબાણ ન કરો’
હ્યુમન રાઇટ્સ વોચના એશિયા ડિરેક્ટર એલેન પીયર્સનએ જણાવ્યું હતું કે પાકિસ્તાની અધિકારીઓએ તાત્કાલિક અફઘાન લોકોને ઘરે પાછા ફરવા માટે દબાણ કરવાનું બંધ કરવું જોઈએ અને દેશનિકાલનો સામનો કરી રહેલા લોકોને સુરક્ષા મેળવવાની તક આપવી જોઈએ. એલેન પિયર્સનએ આ વાત એટલા માટે કહી છે કારણ કે તાલિબાન દ્વારા સત્તા સંભાળ્યા પછી અફઘાનિસ્તાનમાં માનવાધિકારની સ્થિતિ સતત બગડી રહી છે. પાછા ફરનારાઓને ભૂખમરો, બેરોજગારી અને નબળી આરોગ્ય સંભાળ વ્યવસ્થાનો સામનો કરવો પડશે.
આ આદેશ 31 જાન્યુઆરીએ જારી કરવામાં આવ્યો
પાકિસ્તાનના ગૃહ મંત્રાલયે ૩૧ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ ના રોજ જાહેરાત કરી હતી કે ઇસ્લામાબાદ અને રાવલપિંડીમાં રહેતા અફઘાન અને અફઘાન નાગરિક કાર્ડ ધારકો, જેમના પાસે સત્તાવાર રહેઠાણના દસ્તાવેજો નથી, તેમણે ૩૧ માર્ચ સુધીમાં પાકિસ્તાન છોડી દેવું પડશે અથવા દેશનિકાલનો સામનો કરવો પડશે. નોંધણી પ્રમાણપત્ર કાર્ડ ધરાવતા અફઘાન લોકો માટે, આ સમયમર્યાદા 30 જૂન નક્કી કરવામાં આવી છે.
