ભારત અને ચીન વચ્ચે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર શાંતિ સ્થાપિત કરવાના પ્રયાસો વચ્ચે, ચીનની પીપલ્સ લિબરેશન આર્મી (PLA) એ ફરી એકવાર સરહદની નજીક લડાયક કવાયત શરૂ કરી છે. આ કવાયતમાં ડ્રોન અને માનવરહિત સિસ્ટમ જેવી અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. ચીનનું આ પગલું એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે બંને દેશો વચ્ચે પેટ્રોલિંગ પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે સમજૂતી થઈ છે.
ભારત અને ચીન વચ્ચે 21 ઓક્ટોબર 2024 ના રોજ એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા, જે અંતર્ગત તે ડેપસાંગ અને ડેમચોક જેવા સંવેદનશીલ વિસ્તારોમાં પેટ્રોલિંગ ફરી શરૂ કરવા માટે સંમત થયા હતા. આ સમજૂતી 2020માં ગલવાન ખીણની અથડામણ પછી તણાવ ઘટાડવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું હતું. આ સમજૂતી છતાં સરહદ પર બંને પક્ષો વચ્ચે અનિશ્ચિતતા છે અને મોટી સંખ્યામાં સૈનિકોની તૈનાતી ચાલુ છે.
ચીન અદ્યતન ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે
ચીનની આ કવાયત માત્ર નિયમિત તાલીમ નથી, પરંતુ તે વ્યૂહાત્મક રીતે કરવામાં આવી રહી છે. એક્સોસ્કેલેટન જેવા સાધનોના ઉપયોગથી ચીની સૈનિકો ઊંચાઈવાળા વિસ્તારોમાં સરળતાથી લશ્કરી કવાયત કરી રહ્યા છે. આ ચીનની રણનીતિનો એક ભાગ છે, જે વિવાદિત વિસ્તારોમાં ઝડપથી સૈનિકો તૈનાત કરી રહ્યું છે.
ભારતનો જવાબ
ભારતીય સેના પણ શિયાળાના દાવપેચ ચલાવી રહી છે અને તેના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને અપગ્રેડ કરી રહી છે. ચીન તરફથી કોઈપણ સંભવિત હુમલાનો સામનો કરવા માટે સર્વેલન્સ સિસ્ટમ મજબૂત કરવામાં આવી રહી છે. લદ્દાખમાં સેનાને આધુનિક સાધનોથી સજ્જ કરવામાં આવી રહી છે જેથી તે ચીનના કોઈપણ આક્રમક પગલાનો સામનો કરી શકે.
ડેપસાંગ અને ડેમચોકમાં પેટ્રોલીંગ
ડેપસાંગ અને ડેમચોક જેવા વિસ્તારોમાં પેટ્રોલિંગ ફરી શરૂ થવાથી ભારત-ચીન સંબંધોમાં અમુક અંશે નરમાઈનો સંકેત મળે છે. જો કે, ચીનની ચાલી રહેલી સૈન્ય કવાયત દર્શાવે છે કે સ્થાયી શાંતિ સ્થાપિત કરવી હજુ પણ લાંબી અને પડકારજનક પ્રક્રિયા છે.
ભારત અને ચીન વચ્ચે સરહદ વિવાદ
ભારત અને ચીન વચ્ચેનો સીમા વિવાદ એક જટિલ મુદ્દો છે. LAC પર ચીનની લડાયક કવાયત અને બંને દેશો વચ્ચેના કરારો છતાં સરહદ પર તણાવ યથાવત છે. ભારતે સતર્ક રહેવાની અને તેની સૈન્ય તૈયારીઓને મજબૂત કરવાની જરૂર છે જેથી તે કોઈપણ પ્રકારના પડકારનો સામનો કરી શકે.
