2023 માં, ISRO ના મિશન ચંદ્રયાન-3 એ દક્ષિણ ધ્રુવ પર વિક્રમ લેન્ડરને ઉતારીને ઇતિહાસ રચ્યો. ભારત આવી સિદ્ધિ મેળવનાર પ્રથમ દેશ બન્યો. હવે બે વર્ષ પછી, વિક્રમ લેન્ડરને એક નવો પાડોશી મળવા જઈ રહ્યો છે. ખાનગી અવકાશ કંપની ઇન્ટ્યુટિવ મશીન્સનું એથેના ચંદ્ર લેન્ડર 6 માર્ચે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની નજીક ઉતરશે. આ મિશન ચંદ્ર સંશોધનમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ બનશે, કારણ કે એથેના ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરાણ કરવાની યોજના ધરાવતા અવકાશયાનની હરોળમાં જોડાશે.
નાસાના આર્ટેમિસ મિશનનો ભાગ
એથેના લેન્ડર નાસાના કોમર્શિયલ લુનર પેલોડ સર્વિસીસ (CLPS) પ્રોગ્રામ અને આર્ટેમિસ મિશનનો એક ભાગ છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય ચંદ્ર પર લાંબા ગાળાની માનવ હાજરી સ્થાપિત કરવાનો છે. એથેના ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવથી લગભગ 160 કિલોમીટર દૂર મોન્સ માઉટન ક્ષેત્રની નજીક ઉતરશે. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ચંદ્રની સપાટીનો અભ્યાસ કરવાનો અને પાણી-બરફ શોધવાનો છે, જે ભવિષ્યના માનવ મિશન માટે આવશ્યક સંસાધન સાબિત થઈ શકે છે.
ખાસ સાધનોથી સજ્જ
લેન્ડર એક ડ્રિલ અને બે રોવર્સથી સજ્જ છે, જેમાં ગ્રેસ નામનો “હોપર” ડ્રોન પણ શામેલ છે. આ ડ્રોન ચંદ્રની સપાટી પર ટૂંકા કૂદકા લગાવી શકશે અને કાયમી અંધારાવાળા ખાડામાં પણ કૂદી શકશે.
વિક્રમ લેન્ડરને મળશે નવો પાડોશી
અહીં એ નોંધવું યોગ્ય છે કે એથેના મિશનનો સીધો સંબંધ ISROના વિક્રમ લેન્ડર સાથે નથી. ચંદ્રયાન-3 મિશન હેઠળ ISRO એ ઓગસ્ટ 2023 માં ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર સફળતાપૂર્વક ઉતરાણ કર્યું. જોકે, તે એ જ ધ્રુવીય પ્રદેશની નજીક ઉતરશે જ્યાં વિક્રમ લેન્ડર સ્થિત છે. વિક્રમ લેન્ડર શક્સગામ ખાડા ક્ષેત્રમાં ઉતર્યું, જ્યારે એથેના લેન્ડર મોન્સ માઉટન ઉચ્ચપ્રદેશ નજીક ઉતરવાનું સુનિશ્ચિત થયેલ છે. બંને મિશન દર્શાવે છે કે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવમાં વૈજ્ઞાનિકોનો રસ સતત વધી રહ્યો છે.
